Wokół nas można spotkać wielu różnych ludzi. Jedni są zaradni, aktywni
i chętni do pracy, są również tacy, którzy są niechętni do jakiegokolwiek wysiłku. Są oni niezaradni, niepotrafiący zrealizować własnych dążeń i szybko zniechęcający się. Dlatego, w trosce o rozwój własnego dziecka każdy rodzic powinien starać się wpływać na jego osobowość już od najmłodszych lat a tym samym kształtować u niego charakter i wolę.

Silna wola potrzebna jest do kierowania własnymi uczuciami oraz emocjami, do dążenia do wyznaczonego celu. Wpływa ona na powodzenie w późniejszym życiu osobistym i zawodowym. Kształtowanie woli jest skuteczne tylko wtedy, gdy cele
i zadania stawiane dziecku są konkretne i wyraźnie sprecyzowane. Stawiane cele nie mogą być również dalekosiężne. Ważna jest tu zasada stopniowania trudności
w rozwiązywaniu problemu.  Zadania stawiane dziecku lub postawione przez nie samo, nie mogą przekraczać jego możliwości, jak również nie mogą być ponad jego siły, gdyż mogą je zniechęcić do działania. Kształtowaniu woli sprzyja uregulowany tryb życia i jednolite wymagania płynące od obojga rodziców. Należy pamiętać, że wola pozwala w świadomy sposób akceptować, wybierać lub odrzucać. Bardzo ważne jest uświadamianie dziecku, że warto czegoś bardzo chcieć i dążyć do tego w sposób wytrwały aż do uzyskania upragnionego celu.  Ważny jest również odpowiedni stosunek dziecka do tego, co zamierza robić. U dzieci, które mają słabą wolę bardzo często można zauważyć, że realizację postanowienia uzależniają od okoliczności. Przykładem może być czynność czytania ciekawej książki, której dziecko nie chce odłożyć na później pomimo faktu, że w perspektywie są do odrobienia zaległe lekcje. Postanawia wówczas, że zrobi to kiedy na zegarze wybije pełna godzina, uzależniając swoją decyzję właśnie od tej konkretnej okoliczności.  Jeżeli dziecko postanowi czegoś dokonać to nie jest to równoznaczne z tym, że to zrobi. Musi jeszcze nastąpić bodziec w postaci realizacji. Dla wykonania postanowienia nie wystarczy sam zamiar choćby był najlepszy i najszczerszy. Ważne jest ułożenie odpowiedniego planu działania, w którym wyrażają się nie tylko cechy woli, ale również cechy charakteru.

 Charakter, czyli inaczej cechy osobowości mają ogromny wpływ na stosunek do świata i innych ludzi. Spotykając różnych ludzi dokonujemy ich oceny i często jest to czynność niezależna od nas samych. Zdarza się nam powiedzieć, że wydaje się, że osoba ma zły lub dobry charakter. Twierdzi się, że człowiek z ukształtowanym charakterem ma określony stosunek do otoczenia. Człowiek z nieukształtowanym charakterem jest nieokreślony i jego postępowanie zależy od czynników zewnętrznych, a nie od niego samego. Posiadanie dobrze ukształtowanych cech charakteru wiąże się z tym, że człowiek wie co jest ważne na świecie, ponieważ właśnie charakter określa motywy jego postępowania, cele działania i zadania, jakie stawia sobie w życiu. Duży wpływ na kształtowanie charakteru dziecka ma obcowanie z innym ludźmi często rówieśnikami. Zarówno z tymi z dalszego jak i bliskiego otoczenia. Jedną z form takiego kontaktu jest wychowanie, które jest ściśle związane
z różnymi sposobami odziaływania a należą do nich:

  • kształtowanie prawidłowych nawyków np. poczucia odpowiedzialności, życzliwości w stosunku do innych osób itp.,
  • stawianie i egzekwowanie wymagań,
  • dobry przykład silnej woli i pozytywnych cech psychicznych.

Dziecko wychowujące się w rodzinie uczy się pozytywnego stosunku do siebie, do innych ludzi oraz do ich pracy. To przyczynia się do kształtowania się u niego wielu pozytywnych cech takich jak np. sumienność, wytrwałość, skromność, panowanie nad sobą, poczucie własnej wartości itp. W sytuacji, gdy w rodzinie wzory wychowawcze znacząco odbiegają od przyjętych norm wychowania to przyczynia się to do kształtowania cech negatywnych.

Wychowując dziecko starajmy się, aby dziecko postępowało rozsądnie
i świadomie. Nie pochwalajmy zachowań lekkomyślnych. Starajmy się podkreślać ważność tych cech, które obok woli i uczuć decydują o dobrym charakterze młodego człowieka. Należy pamiętać, że cechy charakteru kształtują się przez całe życie.
W bardzo młodym wieku zarysowują się jego kontury, dlatego wczesne dzieciństwo odgrywa ogromna rolę w procesie rozwoju charakteru. Praca rodziców jest tu kluczowa i w procesie rozwoju charakteru stanowi podstawę do maksymalnego wykorzystania własnej aktywności i nauczania. To od postawy rodziców zależy jak ukształtuje się wola i charakter jego dziecka. W późniejszym okresie rozwoju intelektualnego pojawia się ważna rola instytucji edukacyjnych tj.:  przedszkola, szkoły i innych środowisk resocjalizacyjnych, z którymi dziecko będzie mieć kontakt.

 Podsumowując należy stwierdzić, że młody człowiek pokonując długą drogę rozwoju fizycznego i intelektualnego wybierze własny ideał życia i drogę do rozwoju ciekawej osobowości. Rodzice mogą mu w tym pomóc promując wartościowe wzory
i postawy dążąc do stania się wzorem do naśladowania dla swojego dziecka.

Opracowała: Monika Kucab Źródło: J. A. Pielkowa. Rodzicielskie troski, Warszawa 1989 r.